لباس نمازگزار

مسئله 831 - لباس نمازگزار شش شرط دارد: اوّل - آنكه پاك باشد. دوّم - آنكه بنابراحتياط واجب بايد مباح باشد. سوّم - آنكه از اجزاء مردار نباشد. چهارم - آنكه از حيوان حرام گوشت نباشد. پنجم و ششم - آنكه اگر نمازگزار مرد است، لباس او ابريشم خالص و زربافت نباشد، و تفصيل اينها در مسائل آينده گفته مي‏شود.

شرط اوّل:

مسئله 832 - لباس نمازگزار بايد پاك باشد، و اگر كسي عمدا با بدن يا لباس نجس نماز بخواند، نمازش باطل است.

مسئله 833 - كسي كه نمي‏داند با بدن و لباس نجس نماز باطل است، اگر با بدن يا لباس نجس نماز بخواند، اگر ندانستن مسئله از روي تقصير باشد، نمازش باطل است. بلكه در مورد قصور هم، بنابر احتياط لازم نمازش باطل مي‏باشد.

مسئله 834 - اگر بواسطه ندانستن مسئله، چيز نجسي را نداند نجس است، مثلا نداند عرق كافر نجس است، و با آن نماز بخواند، اگر ندانستن مسئله از روي تقصير باشد، نمازش باطل است. بلكه در مورد قصور هم نمازش باطل است، بنابر احتياط لازم.

مسئله 835 - اگر نداند كه بدن يا لباسش نجس است و بعد از نماز بفهمد، نماز او صحيح است. ولي احتياط مستحب آن است كه اگر وقت دارد، دو باره آن نماز را بخواند.

مسئله 836 - اگر فراموش كند كه بدن يا لباسش نجس است و در بين نماز يا بعد از آن يادش بيايد، بايد نماز را دوباره بخواند، و اگر وقت گذشته قضا نمايد.

مسئله 837 - كسي كه در وسعت وقت مشغول نماز است، اگر در بين نماز بدن يا لباس او نجس شود و پيش از آنكه چيزي از نماز را با نجاست بخواند، ملتفت شود كه نجس شده، يا بفهمد بدن يا لباس او نجس است، و شك كند كه همان وقت نجس شده يا از پيش نجس بوده، در صورتي كه آب كشيدن بدن يا لباس، يا عوض كردن لباس، يا بيرون آوردن آن، نماز را به هم نمي‏زند، بايد در بين نماز بدن يا لباس را آب بكشد، يا لباس را عوض نمايد، يا اگر چيز ديگري عورت او را پوشانده، لباس را بيرون آورد، ولي چنانچه طوري باشد كه اگر بدن يا لباس را آب بكشد، يا لباس را عوض كند، يا بيرون آورد، نماز به هم مي‏خورد و يا اگر لباس را بيرون آورد، برهنه مي‏ماند، بايد نماز را رها كند، و با بدن و لباس پاك نماز بخواند.

مسئله 838 - كسي كه در تنگي وقت مشغول نماز است، اگر در بين نماز لباس او نجس شود و پيش از آنكه چيزي از نماز را با نجاست بخواند، بفهمد كه نجس شده، يا بفهمد كه لباس او نجس است و شك كند كه همان وقت نجس شده يا از پيش نجس بوده، در صورتي كه آب كشيدن يا عوض كردن يا بيرون آوردن لباس، نماز را بهم نمي‏زند و مي‏تواند لباس را بيرون آورد، بايد لباس را آب بكشد يا عوض كند، يا اگر چيز ديگري عورت او را پوشانده، لباس را بيرون آورد و نماز را تمام كند. امّا اگر چيز ديگري عورت او را نپوشانده و لباس را هم نمي‏تواند آب بكشد يا عوض كند، و بقدر تبديل يا تطهير و درك يك ركعت وقت ندارد، مختار است در همان لباس نماز بخواند يا لباس را بيرون آورد و بدستوري كه براي برهنگان گفته شد، نماز را تمام كند. ولي چنانچه طوري است كه اگر لباس را آب بكشد يا عوض كند، نماز بهم مي‏خورد، و بواسطه سرما و مانند آن نمي‏تواند لباس را بيرون آورد، بايد با همان حال نماز را تمام كند و نمازش صحيح است.

مسئله 839 - كسي كه در تنگي وقت مشغول نماز است، اگر در بين نماز بدن او نجس شود و پيش از آنكه چيزي از نماز را با نجاست بخواند ملتفت شود كه نجس شده، يا بفهمد بدن او نجس است و شك كند كه همان وقت نجس شده يا از پيش نجس بوده، در صورتي كه آب كشيدن بدن نماز را بهم نمي‏زند، بايد آب بكشد، و اگر نماز را بهم مي‏زند و بقدر تطهير و درك يك ركعت وقت ندارد، بايد با همان حال نماز را تمام كند و نماز او صحيح است.

مسئله 840 - كسي كه در پاك بودن بدن يا لباس خود شك دارد، چنانچه نماز بخواند و بعد از نماز بفهمد كه بدن يا لباسش نجس بوده، نماز او صحيح است مگر اينكه هنگام نماز بداند كه قبلا نجس بوده است.

مسئله 841 - اگر لباس را آب بكشد و يقين كند كه پاك شده است و با آن نماز بخواند و بعد از نماز بفهمد پاك نشده، نمازي را كه خوانده صحيح است ولي براي نمازهاي بعد بايد آنرا تطهير نمايد.

مسئله 842 - اگر خوني در بدن يا لباس خود ببيند و يقين كند كه از خونهاي نجس نيست، مثلا يقين كند كه خون پشه است، چنانچه بعد از نماز بفهمد از خونهائي بوده كه نمي‏شود با آن نماز خواند، نماز او صحيح است.

مسئله 843 - اگر يقين كند خوني كه در بدن يا لباس اوست، خون نجسي است كه نماز با آن صحيح است، مثلا يقين كند خون زخم و دمل است، چنانچه بعد از نماز بفهمد خوني بوده كه نماز با آن باطل است، احتياط آن است كه نماز را دوباره بخواند، و اگر وقت گذشته قضا نمايد، گرچه اقوي صحّت نماز است.

مسئله 844 - اگر نجس بودن چيزي را فراموش كند و بدن يا لباسش با رطوبت به آن برسد و در حال فراموشي نماز بخواند و بعد از نماز يادش بيايد، نماز او صحيح است. ولي اگر بدون اينكه خود را آب بكشد، غسل كند و نماز بخواند، غسل و نمازش باطل است مگر اينكه هنگام غسل بدن هم پاك شود و همينطور اگر جايي از اعضاء وضو با رطوبت به چيزي كه نجس بودن آن را فراموش كرده برسد، و پيش از آنكه آنجا را آب بكشد، وضو بگيرد و نماز بخواند.

مسئله 845 - كسي كه يك لباس دارد، اگر بدن و لباسش نجس شود و باندازه آب كشيدن يكي از آنها آب داشته باشد، مي‏تواند لباسش را بيرون آورد، و بدن را آب بكشد، و نماز را به دستوري كه براي برهنگان گفته شد، بجا آورد، و مي‏تواند كه با همان لباس نماز بخواند. و اگر بواسطه سرما يا عذر ديگر، نتواند لباس را بيرون آورد، هر كدام از بدن يا لباس را كه بخواهد، مي‏تواند آب بكشد. ولي اگر نجاست بدن بيشتر يا حكمش شديدتر است، مثلا بول است، كه اگر بخواهد با آب قليل آب بكشد، بايد دو مرتبه آب روي آن بريزد و نجاست لباس خون است كه يك مرتبه ريختن آب روي آن كافي است ، بنابراحتياط واجب بايد بدن را آب بكشد. و همينطور اگر نجاست بدن و لباس يكسان است.

مسئله 846 - كسي كه غير از لباس نجس، لباس ديگري ندارد، مختار است با همان لباس نماز بخواند، يا نماز را به دستوري كه براي برهنگان گفته شد بجا آورد. ولي اگر به واسطه سرما و مانند آن نمي‏تواند لباسش را بيرون آورد، بايد با لباس نجس نماز بخواند و نماز او صحيح است. ولي اگر وقت وسعت دارد و احتمال مي‏دهد بعدا لباس پاك ممكن شود، بايد صبر كند.

مسئله 847 - كسي كه دو لباس دارد، اگر بداند يكي از آنها نجس است و نداند كدام يك آنهاست، چنانچه وقت دارد، بايد با هر دو لباس نماز بخواند. مثلا اگر مي‏خواهد نماز ظهر و عصر بخواند، بايد با هر كدام يك نماز ظهر و يك نماز عصر بخواند، ولي اگر وقت تنگ است، بايد با يكي از آن دو لباس نماز بخواند، و بنابراحتياط واجب بعدا نيز آن نماز را با لباس پاك قضا نمايد. و مي‏تواند مانند برهنگان نماز بخواند و بعداً هم قضا ندارد

شرط دوم :

مسئله 848 - لباس نمازگزار بنابراحتياط واجب بايد مباح باشد و كسي كه مي‏داند پوشيدن لباس غصبي حرام است، اگر عمدا در لباس غصبي يا در لباسي كه نخ يا تكمه يا چيز ديگر آن غصبي است نماز بخواند، بنابراحتياط واجب باطل است.

مسئله 849 - كسي كه مي‏داند پوشيدن لباس غصبي حرام است، ولي نمي‏داند نماز را باطل مي‏كند، اگر عمدا با لباس غصبي نماز بخواند، بنابراحتياط واجب نمازش باطل است.

مسئله 850 - اگر نداند يا فراموش كند كه لباس او غصبي است و با آن نماز بخواند، نمازش صحيح است. ولي اگر كسي خودش لباسي را غصب نمايد و فراموش كند كه غصب كرده است و با آن نماز بخواند، بنابر احتياط لازم، نمازش باطل است.

مسئله 851 - اگر نداند يا فراموش كند كه لباس او غصبي است و در بين نماز بفهمد، چنانچه چيز ديگري عورت او را پوشانده است و مي‏تواند فورا يا بدون اينكه موالات - يعني پي در پي بودن - نماز بهم بخورد، لباس غصبي را بيرون آورد، بايد آنرا بيرون آورد و نمازش صحيح است. ولي در صورت نسيان، اگر خودش لباس را غصب كرده باشد، گفته شد كه بنابر احتياط لازم نماز را اعاده كند. و اگر چيز ديگري عورت او را نپوشانده، يا نمي‏تواند لباس غصبي را فورا بيرون آورد، يا اگر بيرون آورد، پي در پي بودن نماز بهم مي‏خورد، در صورتي كه به مقدار يك ركعت نماز صحيح هم وقت داشته باشد، بايد نماز را رها كند و با لباس غير غصبي نماز بخواند، و اگر به اين مقدار وقت ندارد، بايد در حال نماز، لباس را بيرون آورد و مانند برهنگان نماز را تمام نمايد.

مسئله 852 - اگر كسي براي حفظ جانش با لباس غصبي نماز بخواند، يا مثلا براي اينكه دزد لباس غصبي را نبرد با آن نماز بخواند، نمازش صحيح است.

مسئله 853 - اگر با عين پولي كه خمس يا زكوة آنرا نداده، لباس بخرد، چنانچه در حال نماز به غصب بودن آن ملتفت باشد، نماز خواندن در آن لباس بنابراحتياط واجب باطل است، و در صورت عدم التفات، نماز صحيح است. و اگر جاهل مقصّر به حكم مسئله است، بنابر احتياط واجب بايد نماز را اعاده كند.

شرط سوّم:

مسئله 854 - لباس نمازگزار بايد از اجزاء جاندارحيوان مرده‏اي كه خون جهنده دارد، يعني حيواني كه اگر رگش را ببرند خون از آن جستن مي‏كند، نباشد، بلكه اگر از اجزاء جاندار حيوان مرده‏اي كه مانند ماهي و مار، خون جهنده ندارد لباس تهيّه كنند، نيز احتياط واجب آن است كه با آن نماز نخواند.

مسئله 855 - هرگاه چيزي از مردار مانند گوشت و پوست آن كه روح داشته، همراه نمازگزار باشد، اگر چه لباس او نباشد، نمازش باطل است.

مسئله 856 - اگر چيزي از اجزاء بي جان مردار حلال گوشت، مانند مو و پشم كه روح ندارد، همراه نمازگزار باشد، يا با لباسي كه از آنها تهيّه كرده‏اند، نماز بخواند نمازش صحيح است.

شرط چهارم:

مسئله 857 - لباس نمازگزار بايد از حيوان حرام گوشت نباشد، و اگر موئي از آن هم همراه او باشد، نمازش باطل است.

مسئله 858 - اگر آب دهان يا بيني يا رطوبت ديگري از حيوان حرام گوشت، مانند گربه بر بدن يا لباس نمازگزار باشد، چنانچه تر باشد، نماز باطل، و اگر خشك شده و عين آن برطرف شده باشد، نماز صحيح است.

مسئله 859 - انسان حكم ساير حيوانات غير مأكول را ندارد پس موي و عرق و آب دهان انسان بر بدن يا لباس نمازگزار باشد، اشكال ندارد. و همچنين است اگر مرواريد و موم و عسل همراه او باشد. با اينكه خوردن خود اين قبيل حيوانات حرام است.

مسئله 860 - اگر شك داشته باشد كه لباسي از حيوان حلال گوشت است يا حرام گوشت، چه در كشورهاي اسلامي تهيّه شده باشد و چه در غير اين كشورها، براي نماز اشكال ندارد، ولي احتياط مستحب آن است كه با آن نماز نخواند.

مسئله 861 - نماز در چرم مصنوعي كه از مواد نفتي و يا هر چيز ديگر تهيه مي‏شود اشكالي ندارد و نيز اگر شك دارد كه چرم مصنوعي است يا طبيعي و اگر طبيعي است ذبح شرعي شده يا نه صحيح است، ليكن در صورت اخير احوط اعاده است.

مسئله 862 - تكمه صدفي و مانند آن اگر معلوم نباشد كه صدف اصل است يا نه و يا معلوم نباشد كه صدف اصل گوشت دارد يا نه، نماز خواندن با آن مانعي ندارد.

مسئله 863 - پوشيدن پوست و كرك خز در نماز اشكال ندارد، و احتياط واجب آن است كه با پوست سنجاب نماز نخوانند.

مسئله 864 - اگر با لباسي كه نمي‏داند كه از حيوان حرام گوشت است نماز بخواند، نماز او صحيح است. اگر مي‏دانسته كه از حرام گوشت است و فراموش كرده نيز صحيح است ليكن در هردو صورت بنابراحتياط مستحب اعاده كند.

شرط پنجم:

مسئله 865 - پوشيدن لباس طلابافت در هر حال براي مرد حرام و نماز با آن باطل است، ولي براي زن در نماز و غير نماز اشكال ندارد.

مسئله 866 - زينت كردن به طلا - مثل آويختن زنجير طلا به سينه و انگشتر طلا بدست كردن و بستن ساعت مچي طلا - براي مرد حرام و نماز خواندن با آنها باطل است و احتياط واجب آن است كه از استعمال عينك طلا هم خودداري كند و همينطور دندان طلاي جلو اگر جنبه زينت داشته باشد مگر اينكه ناچار باشد، ولي زينت كردن به طلا، براي زن در نماز و غير نماز اشكال ندارد.

مسئله 867 - اگر مردي نداند يا فراموش كند كه انگشتر يا لباس او از طلا است، يا شك داشته باشد و با آن نماز بخواند نمازش صحيح است.

شرط ششم:

مسئله 868 - لباس مرد نمازگزار حتّي چيزهايي كه امكان ساتر عورت شدن ندارند مثل عرقچين و بند شلوار او نيز بنابر احتياط، بايد ابريشم خالص نباشد، و در غير نماز هم پوشيدن آن براي مرد حرام است و فرقي بين ظاهر لباس و آستر آن نمي‏باشد.

مسئله 869 - اگر وصله لباس مقداري كه زيادتر از چهار انگشت بسته است، ابريشم خالص باشد، پوشيدن آن بنابراحتياط واجب براي مرد، حرام و نماز در آن باطل است.

مسئله 870 - لباسي را كه نمي‏داند از ابريشم خالص است يا چيز ديگر، اگر در غير نماز بپوشد اشكال ندارد، ولي احتياط مستحب آن است كه با آن نماز نخواند.

مسئله 871 - دستمال ابريشمي و مانند آن اگر در جيب مرد باشد، اشكال ندارد، و نماز را باطل نمي‏كند.

مسئله 872 - پوشيدن لباس ابريشمي براي زن، در نماز و غير نماز اشكال ندارد.

مسئله 873 - پوشيدن لباس غصبي و ابريشمي خالص و طلا بافت و لباسي كه از مردار تهيّه شده، در حال ناچاري يعني ضرورت پوشيدن اين چيزها مانعي ندارد. و نيز كسي كه ناچار است لباس بپوشد، و لباس ديگري غير از اينها ندارد، و تا آخر وقت نماز هم پيدا نمي‏كند، مي‏تواند با اين لباسها نماز را بخواند.

مسئله 874 - اگر غير از لباس غصبي و لباسي كه از مردار تهيّه شده، لباس ديگري ندارد، و ناچار نيست لباس بپوشد، بايد به دستوري كه براي برهنگان گفته شد، نماز بخواند.

مسئله 875 - اگر غير از لباسي كه از حيوان حرام گوشت تهيّه شده، لباس ديگري ندارد، چنانچه در پوشيدن لباس ناچار باشد، مي‏تواند با همان لباس نماز بخواند، و اگر ناچار نباشد، بايد به دستوري كه براي برهنگان گفته شد، نماز را بجا آورد.

مسئله 876 - اگر مرد غير از لباس ابريشمي خالص يا طلا بافت، لباس ديگري نداشته باشد، چنانچه در پوشيدن لباس ناچار نباشد، بايد به دستوري كه براي برهنگان گفته شد، نماز را بجا آورد.

مسئله 877 - اگر چيزي ندارد كه در نماز عورت خود را با آن بپوشاند، واجب است اگر چه به كرايه يا خريداري باشد، تهيّه نمايد. ولي اگر تهيّه آن بقدري پول لازم دارد، كه در حرج و مشقّت زياد واقع مي‏شود، مختار است به دستوري كه براي برهنگان گفته شد نماز بخواند، يا تحمّل مخارج كند و با لباس نماز بخواند.

مسئله 878 - كسي كه لباس ندارد، اگر ديگري لباس به او ببخشد يا عاريه دهد، چنانچه قبول كردن آن براي او مشقّت نداشته باشد، بايد قبول كند، بلكه اگر عاريه كردن يا طلب بخشش براي او سخت نيست، بايد از كسي كه لباس دارد، طلب بخشش يا عاريه نمايد.

مسئله 879 - پوشيدن لباسي كه پارچه يا رنگ يا دوخت آن براي كسي كه مي‏خواهد آن را بپوشد معمول نيست، و موجب توهين و ذلّت اجتماعي او در ميان مردم مي‏شود، حرام است، بلكه اگر توهين حساب نشود و صرفا چون خلاف متعارف است، موجب شهرت بشود، بنا براحتياط واجب حرام است و در اين حكم فرق نمي‏كند كه هدف اظهار زهد ريائي باشد يا جلب نظر شهواني و يا اغراض ديگري دركار باشد. ولي بهرحال اگر با آن لباس نماز بخواند اشكال ندارد.

مسئله 880 - احتياط واجب آن است كه مرد لباس زنانه، و زن لباس مردانه نپوشد، بطوري كه باعث اشتباه شود. ولي در تعزيه‏ها و مانند آن كه واقع و غرض معلوم است، اشكالي ندارد. چنانكه بهرحال اگر با آن لباس نماز بخواند اشكال ندارد.

مسئله 881 - كسي كه بايد خوابيده نماز بخواند، اگر برهنه باشد و لحاف يا تشك او نجس يا ابريشم خالص يا از اجزاء حيوان حرام گوشت باشد، احتياط واجب آن است كه در نماز، خود را با آنها نپوشاند. بلكه اگر ساتر ديگري هم دربر داشته باشد، بنابراحتياط واجب لحاف را بخود نپيچد، مگر اينكه اضطرار داشته باشد.