مسئله 933 - نجس كردن زمين و سقف و بام و طرف داخل ديوار مسجد حرام است، هر كس بفهمد كه نجس شده است، بايد فورا نجاست آن را برطرف كند. و احتياط واجب آن است كه طرف بيرون ديوار مسجد را هم نجس نكنند و اگر نجس شود، نجاستش را برطرف نمايند. مگر آنكه بدانند كه طرف بيرون جزء وقف مسجد نبوده است.
مسئله 934 - اگر نتواند مسجد را تطهير نمايد، يا كمك لازم داشته باشد و پيدا نكند، تطهير مسجد بر او واجب نيست، ولي بنابر احتياط واجب، بايد به كسي كه ميتواند تطهير كند اطّلاع دهد.
مسئله 935 - اگر جايي از مسجد نجس شود و تطهير آن بدون كندن يا خراب كردن مقدار كمي از آن ممكن نباشد، بايد آنجا را بكنند يا خراب نمايند، و پر كردن و ساختن آن قسمت بر شخص نجس كننده واجب است، و اگر مسجد به نحوي نجس شده باشد كه براي تطهير آن ناچار باشند تمام مسجد را خراب كنند، چنانچه متبرّعي باشد كه بعد از تخريب آن را بسازد، خراب كردن آن جايز است والاّ جايز نيست، ولي اگر ممكن است بايد ظاهر آن را تطهير نمايند، و اگر چيزي مانند آجر مسجد كه ممكن است آن را پس از تطهير برگرداند، نجس شود، بايد بعد از تطهير آن را به مسجد برگرداند.
مسئله 936 - اگر مسجدي را غصب كنند و به جاي آن خانه يا خيابان و مانند آن احداث كنند ، يا به طوري خراب شود كه نماز خواندن در آن ممكن نباشد، باز هم نجس كردن آن بنابراحتياط واجب حرام و تطهير آن حتيالامكان واجب است.
مسئله 937 - نجس كردن حرم ائمّه عليهم السّلام حرام است، و اگر نجس شود، چنانچه نجس ماندن آن بياحترامي باشد، تطهير آن واجب است، بلكه احتياط واجب آن است كه اگر بياحترامي هم نباشد آن را تطهير كنند.
مسئله 938 - اگر حصير مسجد نجس شود، بايد آن را آب بكشند، ولي چنانچه بواسطه آب كشيدن، خراب ميشود و بريدن جاي نجس بهتر است، بايد آن را ببرند.
مسئله 939 - بردن عين نجس - مانند خون و غيره - در مسجد، اگر بياحترامي به مسجد باشد حرام است، بلكه احتياط مستحبّ آن است كه اگر بياحترامي هم نباشد، عين نجس را در مسجد نبرند. و نيز بردن چيزي كه نجس شده، در صورتي كه بياحترامي به مسجد باشد، حرام است.
مسئله 940 - درس و مباحثه و مطالعات ديني در مسجد، در وقتي كه مزاحم نماز مردم نباشد اشكالي ندارد بلكه مزاحمت براي اين كارها جائز نيست و متصديان مساجد حق ندارند مانع اين امور بشوند چنانكه اگر مسجد را براي روضهخواني چادر بزنند و فرش كنند و پارچه بكوبند و اسباب چاي در آن ببرند، در صورتي كه اين كارها به مسجد ضرر نرساند و مانع نماز خواندن نشود، اشكال ندارد.
مسئله 941 - زينت كردن مسجد به طلا حرام است بنابر احتياط واجب، و هم چنين است نقش كردن مسجد به صورت چيزهايي كه مثل انسان و حيوان روح دارد، و نقّاشي چيزهايي كه روح ندارد، مثل گل و بوته مكروه است.
مسئله 942 - اگر مسجد خراب هم بشود، نميتوانند آنرا بفروشند، يا داخل ملك شخصي ويا جاده عمومي نمايند.
مسئله 943 - فروختن در و پنجره و چيزهاي ديگر مسجد حرام است، و اگر مسجد خراب شود، بايد اينها را صرف تعمير همان مسجد كنند. و چنانچه بدرد آن مسجد نخورد، بايد در مسجد ديگر مصرف شود، ولي اگر بدرد مسجدهاي ديگر هم نخورد، ميتوانند آنرا بفروشند و پول آنرا اگر ممكن است صرف تعمير همان مسجد وگرنه صرف تعمير مسجد ديگر نمايند.
مسئله 944 - ساختن مسجد و تعمير مسجدي كه نزديك به خرابي ميباشد مستحبّ است، و اگر مسجد به صورتي درآيد كه تعمير آن ممكن نباشد، ميتوانند آنرا خراب كنند و دوباره بسازند، بلكه ميتوانند مسجدي را كه خراب نشده براي احتياج مردم خراب كنند و بزرگتر بسازند و اجزاء و لوازم آنرا حتّيالامكان در ساختمان جديد بكار ببرند.
مسئله 945 - تميز كردن مسجد و آماده كردن آن براي استفاده بهر صورت حتّي با روشن كردن چراغ آن مستحبّ است، و كسي كه ميخواهد مسجد برود، مستحبّ است خود را خوشبو كند و لباس پاكيزه و قيمتي بپوشد و ته كفش خود را وارسي كند كه آلوده نباشد، و موقع داخل شدن به مسجد اوّل پاي راست و موقع بيرون آمدن، اوّل پاي چپ را بگذارد، و همچنين مستحبّ است از همه زودتر به مسجد آيد و از همه ديرتر از مسجد بيرون برود.
مسئله 946 - رفتن به مساجد مستحبّ است، و در حديث آمده است كه بهر قدمي - در رفت و برگشت - ده حسنه داده ميشود، و وقتي انسان وارد مسجد ميشود، مستحبّ است دو ركعت نماز به قصد تحيّت و احترام مسجد بخواند، و اگر نماز واجب يا مستحبّ ديگري هم بخواند كافي است.
مسئله 947 - خوابيدن در مسجد، مگر در ضرورت و نيز صحبت كردن راجع به كارهاي دنيا و اشتغال به صنعت وكار و خواندن اشعارغير حكيمانه مكروه است، و همينطور انداختن آب دهان و بيني و اخلاط سينه در مسجد ، و فريادبراي پيدا كردن ديگري يا چيزي و يا براي كارهاي ديگر ، ولي بلند كردن صدا براي اذان مانعي ندارد. و نيز كشيدن اسلحه از غلاف در مسجد مكروه است مگر آنكه ضرورتي باشد وخلاصه هركاريكه با احترام مسجد منافات داشته باشد كراهت دارد .
مسئله 948 - راه دادن بچّه و ديوانه به مسجد مكروه است، و كسي كه پياز و سير و مانند اينها خورده كه بوي دهانش مردم را اذيّت ميكند مكروه است به مسجد برود، و هرگونه ايجاد بوي بد در مسجد مكروه است.
