مسئله 1057 - در هر ركعت بعد از قرائت بايد به اندازهاي خم شود كه بتواند دست را به زانو بگذارد و اين عمل را ركوع ميگويند.
مسئله 1058 - اگر به اندازه ركوع خم شود، ولي دستها را به زانو نگذارد اشكال ندارد.
مسئله 1059 - هرگاه ركوع را بطور غير معمول بجا آورد، مثلا به چپ يا راست خم شود، اگر چه دستهاي او به زانو برسد، صحيح نيست.
مسئله 1060 - خم شدن بايد به قصد ركوع باشد، پس اگر به قصد كار ديگر مثلا براي كشتن جانور خم شود نميتواند آن را ركوع حساب كند بلكه بايد بايستد و دو باره براي ركوع خم شود و بواسطه اين عمل، ركن زياد نشده و نماز باطل نميشود.
مسئله 1061 - كسي كه دست يا زانوي او با دست و زانوي ديگران فرق دارد مثلا دستش خيلي بلند است كه اگر كمي خم شود به زانو ميرسد، يا زانوي او پائينتر از مردم ديگر است كه بايد خيلي خم شود تا دستش به زانو برسد، بايد به اندازه معمول خم شود.
مسئله 1062 - كسي كه نشسته ركوع ميكند، اگر بقدري خم شود كه به همان نسبت خم شدن ركوع شخص ايستاده خميدگي پيدا كند كافي است و ظاهرا مقداري پيش از اينكه صورت مقابل زانوها برسد براي تحقق عنوان ركوع نشسته كافي است گرچه اگر به مقابل زانوها برسد بهتر است.
مسئله 1063 - احتياط آن است كه در ركوع، سه مرتبه سُبْحانَ اللّهِ يا يك مرتبه سُبْحانَ رَبّي العَظيمِ وَ بِحَمْدِهِ بگويد و سزاوار است بقدر امكان مراعات اين احتياط بشود اگر چه مطلق ذكر از تحميد و تسبيح و تهليل كافي است به شرط آنكه بقدر سه سُبْحانَ اللّهِ مثلا باشد ولي در تنگي وقت و در حال ناچاري گفتن يك سُبْحانَ اللّهِ كافي است.
مسئله 1064 - ذكر ركوع بايد به عربي صحيح گفته شود و مستحب است آن را سه يا پنج يا هفت مرتبه بلكه بيشتر بگويند و بهتر است به عدد فرد ختم شود.
مسئله 1065 - در ركوع بايد در حال ذكر واجب، بدن آرام باشد و در ذكر مستحب هم اگر آن را به قصد ذكري كه براي ركوع دستور دادهاند بگويد بنابر احتياط واجب، آرام بودن بدن لازم است.
مسئله 1066 - اگر موقعي كه ذكر واجب ركوع را ميگويد، بياختيار به قدري حركت كند كه از حال آرام بودن بدن خارج شود، بايد بعد از آرام گرفتن بدن دو باره ذكر را بگويد ولي اگر كمي حركت كند كه از حال آرام بودن بدن خارج نشود، يا انگشتان را حركت دهد اشكال ندارد.
مسئله 1067 - اگر پيش از آنكه به مقدار ركوع خم شود و بدن آرام گيرد عمدا ذكر ركوع را بگويد، بايد بعد از رسيدن به ركوع و آرام گرفتن بدن دو باره ذكر را بگويد و بنابر احتياط نماز را پس از اتمام، اعاده نمايد گرچه اقوي صحت نماز است ولي اگر به همان ذكر اول اكتفا نمايد نماز باطل است.
مسئله 1068 - اگر پيش از تمام شدن ذكر واجب، عمدا سر از ركوع بردارد نمازش باطل است و اگر سهوا سر بردارد، چنانچه پيش از آنكه از حال ركوع خارج شود، يادش بيايد كه ذكر ركوع را تمام نكرده، بايد در حال آرامي بدن دو باره ذكر را بگويد و اگر بعد از آنكه از حال ركوع خارج شد يادش بيايد نماز او صحيح است.
مسئله 1069 - اگر نتواند به مقدار ذكر در ركوع بماند در صورتي كه بتواند پيش از آنكه از حد ركوع بيرون رود ذكر را بگويد بايد در آن حال تمام كند و اگر نتواند در حال برخاستن به قصد رجاء تمام كند.
مسئله 1070 - اگر بواسطه مرض و مانند آن نتواند در ركوع آرام بگيرد، نماز صحيح است ولي بايد پيش از آنكه از حال ركوع خارج شود، ذكر واجب را بگويد.
مسئله 1071 - هرگاه نتواند باندازه ركوع خم شود، بايد به چيزي تكيه دهد و ركوع كند و اگر موقعي هم كه تكيه داده نتواند بطور معمول ركوع كند، بايد بهر اندازه ميتواند، خم شود و در اين صورت احتياط مستحب آن است كه نماز را دوباره بخواند و ركوع آن را نشسته بجا آورد و اگر هيچ نتواند خم شود بايد موقع ركوع بنشيند و نشسته ركوع كند و احتياط مستحب آن است كه نماز ديگري هم بخواند و براي ركوع آن با سر اشاره نمايد.
مسئله 1072 - كسي كه ميتواند ايستاده نماز بخواند، اگر در حال ايستاده يا نشسته نتواند ركوع كند، بايد ايستاده نماز بخواند و براي ركوع با سر اشاره كند و اگر نتواند اشاره كند، بايد به نيّت ركوع، چشمها را هم بگذارد و ذكر آن را بگويد و به نيّت برخاستن از ركوع چشمها را باز كند و اگر از اين هم عاجز است بايد در قلب، نيّت ركوع كند و ذكر آن را بگويد.
مسئله 1073 - كسي كه نميتواند ايستاده يا نشسته ركوع كند و براي ركوع فقط ميتواند در حالي كه نشسته است كمي خم شود، يا در حالي كه ايستاده است با سر اشاره كند، بايد ايستاده نماز بخواند و براي ركوع با سر اشاره نمايد و احتياط مستحب آن است كه نماز ديگري هم بخواند و موقع ركوع آن بنشيند و هر قدر ميتواند براي ركوع خم شود.
مسئله 1074 - اگر بعد از رسيدن به حدّ ركوع سر بردارد و دو مرتبه به اندازه ركوع به قصد ركوع خم شود، نمازش باطل است و اگر بعد از آنكه به اندازه ركوع خم شد و بدن آرام گرفت، بقدري خم شود كه از اندازه ركوع بگذرد و دو باره به قصد ركوع ديگر به ركوع برگردد، بنابراحتياط واجب نمازش باطل است. در اينصورت بهتر اين است كه نماز را تمام و سپس اعاده كند.
مسئله 1075 - بعد از تمام شدن ذكر ركوع، بايد راست بايستد و بعد از آنكه بدن آرام گرفت، به سجده رود و اگر عمدا پيش از ايستادن، يا پيش از آرام گرفتن بدن به سجده رود، نمازش باطل است.
مسئله 1076 - اگر ركوع را فراموش كند و پيش از آنكه به سجده برسد، يادش بيايد، بايد بايستد بعد به ركوع رود و چنانچه به حالت خميدگي به ركوع برگردد، نمازش باطل است.
مسئله 1077 - اگر بعد از آنكه براي سجده دوّم پيشاني به زمين رسيد، يادش بيايد كه ركوع نكرده، نمازش باطل است. ولي تا داخل سجده دوّم نشده، اگر يادش بيايد كه ركوع نكرده، بايد بايستد و ركوع را بجا آورد و بعد از تمام شدن نماز براي زيادي سجده، احتياطا دو سجده سهو بجا آورد و اگر احتياطا نماز را دو باره بخواند بهتر است.
مسئله 1078 - مستحب است پيش از رفتن به ركوع در حالي كه راست ايستاده تكبير بگويد و در ركوع زانوها را به عقب دهد و پشت را صاف نگهدارد و گردن را بكشد و مساوي پشت نگهدارد و بين دو قدم را نگاه كند و پيش از ذكر يا بعد از آن صلوات بفرستد و بعد از آنكه از ركوع برخاست و راست ايستاد در حال آرامي بدن بگويد: سَمِعَ اللّهُ لِمَنْ حَمِدَهُ يعني خداوند ستايش افراد را ميشنود.
مسئله 1079 - مستحب است در ركوع، زن دست را از زانو بالاتر بگذارد و زانوها را به عقب ندهد.
