مسائل متفرقه‏ در نماز

مسئله 1401 - مسافر مي‏تواند در مسجد الحرام و مسجد پيغمبر اكرم(صلي الله عليه و آله) بلكه در تمام شهر مكه و مدينه و مسجد كوفه بلكه همه شهر كوفه نماز را تمام بخواند. ولي احتياط مستحب آن است كه در خصوص مسجدالحرام و مسجد پيامبر صلي الله وعليه وآله والسلم و مسجد كوفه تمام بخواند نه همه اين شهرها بلكه اگر فرض شود كه چيزي به مسجد كوفه اضافه شده باشد و بخواهد در جائي كه اول جزء مسجد كوفه نبوده و بعد به اين مسجد اضافه شده نماز بخواند، شكسته بخواند و نيز مسافر مي‏تواند در حائر (يعني كنار ضريح مقدس يا رواقها و حتي مسجد متصل به حرم) حضرت سيد الشهداء عليه السلام نماز را تمام بخواند. ولي احتياط واجب آن است كه اگر دورتر از اينها مثل صحن‏ها نماز بخواند، شكسته بجا آورد ولي اگر خود حرم توسعه يابد همه جاي آن همين حكم را دارد .

مسئله 1402 - كسي كه مي‏داند مسافر است و بايد نماز را شكسته بخواند، اگر در غير چهار مكاني كه در مسئله پيش گفته شد عمدا تمام بخواند، نمازش باطل است و همچنين است اگر فراموش كند كه نماز مسافر شكسته است و تمام بخواند و در وقت يادش بيايد و بلكه اگر بعد از وقت هم يادش بيايد بنا براحتياط واجب قضا دارد.

مسئله 1403 - كسي كه مي‏داند مسافر است و بايد نماز را شكسته بخواند، اگر غفلت كند و تمام بخواند چنانچه در وقت يادش بيايد نمازش باطل است و بايد دو باره شكسته بخواند و اگر در خارج وقت هم يادش بيايد بنابراحتياط واجب قضا دارد.

مسئله 1404 - مسافري كه نمي‏داند بايد نماز را شكسته بخواند، اگر تمام بخواند نمازش صحيح است.

مسئله 1405 - مسافري كه مي‏داند بايد نماز را شكسته بخواند اگر بعضي از خصوصيات آن را نداند، مثلا نداند كه در سفر هشت فرسخي بايد شكسته بخواند چنانچه تمام بخواند و در وقت بفهمد نمازش باطل است و اگر بعد از گذشتن وقت هم بفهمد بنابراحتياط واجب قضا دارد.

مسئله 1406 - مسافري كه مي‏داند بايد نماز را شكسته بخواند، اگر به گمان اينكه سفر او كمتر از هشت فرسخ است تمام بخواند، و وقتي بفهمد سفرش هشت فرسخ بوده كه هنوز وقت نماز باقي است نمازي را كه تمام خوانده بايد دو باره شكسته بخواند بلكه اگر وقت هم گذشته باشد بنابراحتياط واجب قضا دارد.

مسئله 1407 - اگر فراموش كند كه مسافر است و نماز را تمام بخواند، چنانچه در وقت يادش بيايد، بايد شكسته بجا آورد و اگر بعد از وقت يادش بيايد قضاي آن نماز بر او واجب نيست.

مسئله 1408 - كسي كه بايد نماز را تمام بخواند، اگر شكسته بجا آورد در هر صورت نمازش باطل است در وطن باشد يا در جائي كه قصد ماندن ده روز دارد باحتياط واجب.

مسئله 1409 - اگر مشغول نماز چهار ركعتي شود و در بين نماز يادش بيايد كه مسافر است، يا ملتفت شود كه سفر او تا مكاني كه منظور او بوده هشت فرسخ است چنانچه به ركوع ركعت سوم نرفته بايد نماز را دو ركعتي تمام كند و اگر به ركوع ركعت سوم رفته نمازش باطل است - و در صورتي كه به مقدار خواندن يك ركعت هم وقت داشته باشد بايد نماز را شكسته بخواند و اما اگر قصد ملاقات شخصي را داشت و گمان مي‏كرد كه او در هفت فرسخي است بعد معلوم شود كه در هشت فرسخي است نمازش را بايد تمام بخواند مگر آن كه فعلا قصد سفر هشت فرسخي نمايد.

مسئله 1410 - اگر مسافر بعضي از خصوصيات نماز مسافر را نداند، مثلا نداند كه اگر چهار فرسخ برود و بخواهد برگردد بايد شكسته بخواند چنانچه به نيت نماز چهار ركعتي مشغول نماز شود و پيش از ركوع ركعت سوم مسئله را بفهمد بايد نماز را دو ركعتي تمام كند و اگر در ركوع ركعت سوم ملتفت شود نمازش باطل است و در صورتي كه به مقدار يك ركعت از وقت هم مانده باشد بايد نماز را شكسته بخواند.

مسئله 1411 - مسافري كه بايد نماز را تمام بخواند اگر به واسطه ندانستن مسئله به نيت نماز دو ركعتي مشغول نماز شود و در بين نماز مسئله را بفهمد، بايد نماز را چهار ركعتي تمام كند و احتياط مستحب آن است كه بعد از تمام شدن نماز دو باره آن نماز را چهار ركعتي بخواند.

مسئله 1412 - مسافري كه نماز نخوانده، اگر پيش از تمام شدن وقت به وطنش برسد، يا به جايي برسد كه مي‏خواهد ده روز در آنجا بماند، بايد نماز را تمام بخواند. و كسي كه مسافر نيست، اگر در اول وقت نماز نخواند و مسافرت كند، در سفر بايد نماز را شكسته بخواند.

مسئله 1413 - اگر از مسافري كه بايد نماز را شكسته بخواند نماز ظهر يا عصر يا عشاء قضا شود، بايد آن را دو ركعتي قضا نمايد اگر چه در غير سفر بخواهد قضاي آن را بجاي آورد. و اگر از كسي كه مسافر نيست يكي از اين سه نماز قضا شود، بايد چهار ركعتي قضا نمايد اگر چه در سفر بخواهد آن را قضا نمايد.

مسئله 1414 - مستحب است مسافر بعد از هر نماز سي مرتبه بگويد: سبحان الله و الحمدلله ولا اله الا الله اكبر و در تعقيب نماز ظهر و عصر و عشاء بيشتر سفارش شده است، بلكه بهتر است در تعقيب اين سه نماز شصت مرتبه بگويد.

مسئله 1415 - ميزان در تحقق سفر، مسافت 8 فرسخ ـ رفت و برگشت براي كسي كه بخواهد برگردد يا رفت فقط اگر فعلاً قصد برگشت ندارد ـ است نه زمان و اينكه مثلاً چند ساعت طول بكشد. چنانكه سختي و راحتي سفر هم در اين حكم دخالت ندارد و هر چند در سفر راحت تر از وطن هم باشد بايد شكسته بخواند.