نماز عيد فطر و قربان‏

مسئله 1587 - نماز عيد فطر و قربان در زمان حضور امام عليه السلام واجب است و بايد به جماعت خوانده شود. و در زمان ما كه امام (عليه السلام) غائب است، مستحب مي‏باشد. و مي‏شود آن را به جماعت يا فرادي خواند ولي اگر حكومت شرعي با شرائط كامل آن محقق باشد بنا براحتياط واجب بايد منعقد شده و مردم شركت كنند مگر اينكه عذري داشته باشند.

مسئله 1588 - در نماز عيد واجب علاوه بر شرايط هر نماز چهار چيز ديگر واجب است: 1- به جماعت خوانده شود 2- مأمومين از شش نفر مرد بالغ و بنابراحتياط واجب غير مسافر كمتر نباشند 3- امام پس از نماز دو خطبه بخواند 4- بنابراحتياط واجب بين دو نماز عيد يك فرسخ شرعي كمتر نباشد.

مسئله 1589 - امام نماز عيد بايد عاقل و بالغ و مرد و شيعه و حلال زاده و عادل و قادر بر ايستادن در حال خطبه و نماز باشد و بنابراحتياط واجب مرض خوره و پيسي مشهود نداشته باشد و از طرف معصوم(ع) يا قاضي شرعي حد نخورده باشد و بايد از طرف معصوم(ع) يا مجتهد اعلم عادل منصوب شده باشد.

مسئله 1590 - نماز عيد بر اطفال و ديوانگان و سالخوردگان و بيماران و مسافران و زنان و همچنين آنها كه از محل نماز عيد دو فرسخ بيشتر فاصله دارند واجب نيست. و همچنين اگر شركت در آن موجب حرج باشد. ولي اگر اين افراد در نماز حاضر شوند نمازشان صحيح است - البته غير از ديوانگان و اطفال غير مميز، نماز عيد هنگام باران هم واجب نيست.

مسئله 1591 - اگر نماز عيد واجب - با شرايط مخصوص - منعقد نشد يا كساني به جهت عذر نتوانستند در آن شركت كنند مستحب است بطور فردي بخوانند بلكه به جماعت هم جائز است و در اينصورت رعايت عدد شش نفر مأموم و يا فاصله يك فرسخ تا نماز عيد منعقد شده در جاي ديگر و همچنين خطبه هم لازم نيست ولي به قصد رجاء خواندن خطبه جايز است.

مسئله 1592 - خطبه‏هاي نماز عيد مثل خطبه‏هاي نماز جمعه است ولي بعد از نماز خوانده مي‏شود و بهتر است در خطبه عيد فطر احكام زكات هم گفته شود و در خطبه نماز عيد قربان احكام قرباني توضيح داده شود و همچنين خوب است در اين خطبه‏ها مسائل اجتماعي و سياسي اسلام و مسلمين به آنطور كه واقعيت دارد توضيح داده شود تا بر آگاهي و رشد معنوي و سياسي مسلمين افزوده شود و بالاخره خطبه‏هاي عيد هم يكي از مواقف و موقعيتهايي است كه بايد به نفع اسلام و مسلمين از آنها استفاده شود و آگاهي و شهامت و قداست و قدرت روحي مسلمين به وسيله آنها تقويت شود، البته مقدار واجب خطبه همان است كه در جمعه هم واجب ميباشد .

مسئله 1593 - وقت نماز عيد فطر و قربان از اول آفتاب روز عيد تا ظهر مي‏باشد.

مسئله 1594 - مستحب است نماز عيد قربان را بعد از بلند شدن آفتاب بخوانند، و در عيد فطر مستحب است، بعد از بلند شدن آفتاب افطار كنند و باحتياط لازم زكوة فطره را هم بدهند يا جدا نمايند و بعد نماز عيد را بخوانند.

مسئله 1595 - نماز عيد فطر و قربان دو ركعت است كه در ركعت اول بعد از خواندن حمد و سوره، بايد پنج تكبير بگويد و بعد از هر تكبير يك قنوت بخواند وبه احتياط واجب قنوت لازم است بعد از قنوت پنجم تكبير ديگري بگويد و به ركوع رود و دو سجده بجا آورد و برخيزد و در ركعت دوم چهار تكبير بگويد و بعد از هر تكبير قنوت بخواند و تكبير پنجم را بگويد و به ركوع رود و بعد از ركوع دو سجده كند و تشهد بخواند و نماز را سلام دهد.

مسئله 1596 - در قنوت نماز عيد فطر و قربان هر دعا و ذكري بخوانند كافي است. ولي بهتر است اين دعا را بخوانند: اللهم اهل الكبرياء و العظمة و اهل الجود و الجبروت و اهل العفو و الرحمة و اهل التقوي و المغفرة اسئلك بحق هذا اليوم الذي جعلته للمسلمين عيدا و لمحمد صلي الله عليه و آله ذحرا و شرفا و كرامة و مزيدا ان تصلي علي محمد و آل محمد و ان تدخلني في كل خير ادخلت فيه محمدا و آل محمد و ان تحرجني من كل سوء اخرجت منه محمدا و آل محمد صلواتك عليه و عليهم اللهم اني اسئلك خير ماسلك به عبادك الصالحون و اعوذ بك مما استعاذ منه عبادك المخلصون.

مسئله 1597 - نماز عيد سوره مخصوصي ندارد ولي بهتر است كه ركعت اول آن سوره شمس (سوره 91) و در ركعت دوم سوره غاشيه (سوره 88) را بخوانند يا در ركعت اول سوره سبح اسم (سوره 87) و در ركعت دوم سوره شمس (سوره 91) بخوانند.

مسئله 1598 - مستحب است نماز عيد را در صحرا بخوانند ولي در مكه مستحب است در مسجد الحرام خوانده شود.

مسئله 1599 - مستحب است پياده و پابرهنه و باوقار به نماز عيد بروند و بهتر است كه غسل روز عيد را كه مستحب مؤكد است پيش از نماز انجام دهند كه نماز با غسل انجام شود و مستحب است عمامه سفيد برسر بگذارند.

مسئله 1600 - مستحب است در نماز عيد بر زمين سجده كنندنه بر چيزهاي ديگري كه سجده بر آنها هم صحيح مي باشد و در حال گفتن تكبيرها دستها را بلند كنند و كسي كه نماز عيد مي‏خواند، اگر امام جماعت است يا فرادي نماز مي‏خواند، نماز را بلند بخواند.

مسئله 1601 - بعد از نماز مغرب و عشاء شب عيد فطر و بعد از نماز صبح آن و بعد از نماز عيد فطر بلكه بعد از نماز ظهر و عصر روز عيد نيز مستحب است اين تكبيرها را بگويد: الله اكبر الله اكبر لا اله الا الله و الله اكبر الله اكبر ولله الحمد الله اكبر علي ماهدانا.

مسئله 1602 - مستحب است انسان در عيد قربان بعد از ده نماز كه اول آنها نماز ظهر روز عيد و آخر آنها نماز صبح روز دوازدهم است تكبيرهايي را كه در مسئله پيش گفته شد بگويد و بعد از آن بگويد: الله اكبر علي مارزقنا من بهيمة الانعام و الحمد لله علي ما ابلانا. ولي اگر عيد قربان را در مني باشد، مستحب است بعد از پانزده نماز كه اول نماز ظهر روز عيد و آخر آنها نماز صبح روز سيزدهم ذي الحجه است اين تكبيرها را بگويد.

مسئله 1603 - احتياط مستحب آن است دخترها و زن‏هاي جوان از رفتن به نماز عيد خودداري كنند مگر اينكه فهم مسائل لازم شرعي و اجتماعي بدون اينگونه مجامع ممكن نباشد.

مسئله 1604 - در نماز عيد هم مثل نمازهاي ديگر، مأموم بايد غير از حمد و سوره چيزهاي ديگر نماز را خودش بخواند.

مسئله 1605 - اگر مأموم موقعي برسد كه امام مقداري از تكبيرها را گفته بعد از آنكه امام به ركوع رفت، بايد آنچه از تكبيرها و قنوتها را كه با امام نگفته خودش بگويد و اگر در هر قنوت يك سبحان الله يا يك الحمدلله بگويد كافي است و سپس خود را به ركوع يا سجود امام برساند.

مسئله 1606 - اگر در نماز عيد موقعي برسد كه امام در ركوع است چنانچه بتواند اقتدا كند و تبكيرها و قنوتها را مختصرا اگر چه به يك سبحان الله باشد بگويد و درك ركوع امام كند اشكالي ندارد والا احتياط آن است كه در حال ركوع اقتدا نكند.

مسئله 1607 - اگر در نماز عيد يك سجده يا تشهد را فراموش كند، احتياط آن است كه بعد از نماز آن را بجا آورد و نيز اگر كاري كه براي آن سجده سهو لازم است پيش آيد، بنابر احتياط بايد بعد از نماز دو سجده سهو بنمايد.

مسئله 1608 - كراهت دارد نماز عيد را زير سقف بخوانند.

مسئله 1609 - اگر در تكبيرهاي نماز و قنوت‏هاي آن شك كند اگر از محل آن تجاوز كرده اعتنا نكند و اگر محل آن تجاوز نكرده است بنابر اقل بگذارد و اگر بعدا معلوم شد كه گفته بوده است اشكال ندارد.

مسئله 1610 - اگر قرائت يا تكبيرات يا قنوت‏ها را فراموش كرده بجا نياورد نمازش صحيح است و اعاده ندارد.

مسئله 1611 - اگر ركوع يا دو سجده يا تكبيرةالاحرام را فراموش كند نمازش باطل است.