مسئله 1804 - كسي كه به واسطه پيري نميتواند روزه بگيرد، يا براي او مشقّت بسيار دارد روزه بر او واجب نيست. ولي در صورت دوّم بايد براي هر روز يك "مُدّ" كه تقريبا ده سير است گندم يا آرد و مانند اينها به فقير بدهد. بلكه بنابر احتياط واجب در صورت اوّل نيز همينطور.
مسئله 1805 - كسي كه به واسطه پيري روزه نگرفته، اگر بعد از ماه رمضان بتواند در روزهاي كوتاه و هواي مناسب، و يا با تجديد قوا و يا هر جهت ديگر بدون مشقّت روزه بگيرد، بنابر احتياط واجب بايد قضاي روزههايي را كه نگرفته بجا آورد.
مسئله 1806 - اگر انسان بيماري استسقاء دارد كه زياد تشنه ميشود و نميتواند تشنگي را تحمل كند، يا براي او مشقّت بسيار دارد، روزه بر او واجب نيست. ولي در صورت دوّم بايد براي هر روز، يك "مُدّ" گندم يا آرد و مانند اينها به فقير بدهد. و همچنين است در صورت اوّل بنابر احتياط واجب. و بهتر آن است كه بيشتر از مقداري كه ناچار است آب نياشامد و چنانچه بعد بتواند روزه بگيرد، بنابر احتياط واجب بايد روزههايي را كه نگرفته قضا نمايد.
مسئله 1807 - زني كه زائيدن او نزديك است و روزه براي حملش ضرر دارد روزه بر او واجب نيست. و بايد براي هر روز، يك "مُدّ" طعام، به فقير بدهد. و نيز اگر روزه براي خودش ضرر دارد، روزه بر او واجب نيست و اگر ضرر مهمي براي خودش يا حملش داشته باشد حرام است و بنابر احتياط واجب بايد براي هر روز، يك "مُدّ" طعام به فقير بدهد. و د رهر دو صورت روزههايي را كه نگرفته بايد قضا نمايد.
مسئله 1808 - زني كه بچّه شير ميدهد و شير او كم است چه مادر بچّه باشد، يا دايه او، هر چند بدون اجرت، اگر روزه براي بچّهاي كه شير ميدهد ضرر دارد روزه بر او واجب نيست و گاهي حرام ميباشد و بايد براي هر روز، يك "مُدّ" طعام، يعني گندم يا آرد و مانند اينها به فقير بدهد. و نيز اگر براي خودش ضرر دارد، روزه بر او واجب نيست. و بنابر احتياط واجب بايد براي هر روز، يك "مُدّ" طعام به فقير بدهد. و در هر دو صورت روزههايي را كه نگرفته بايد قضا نمايد. ولي اگر كسي پيدا شود كه بياجرت، بچّه را شير دهد، يا كسي - پدر يا ديگري - حاضر باشد كه بدون منّت اجرت را بپردازد، بنابر احتياط واجب بچّه را به او بدهد و روزه بگيرد.
