مسئله 1903 - گنج، مال پنهان شده از دوران قديم در زمين، يا هر مخفي گاه ديگر چون درون درخت كهن ، يا كوه، يا ديوار و امثال آن را گويند .
مسئله 1904 - اگر انسان در زميني كه ملك كسي نيست گنجي پيدا كند مال خود اوست با اجازه حاكم شرع - و بايد خمس آن را بدهد.
مسئله 1905 - نصاب گنج 105 مثقال نقره سكهدار يا 15 مثقال طلاي سكهدار است . يعني اگر قيمت چيزي را كه از گنج به دست ميآورد به 105 مثقال نقره سكهدار، يا 15 مثقال طلاي سكهدار برسد بايد بعد از كسر كردن مخارجي كه براي آن كرده، خمس باقيمانده آن را بدهد.
مسئله 1906 - اگر در زميني كه از ديگري خريده، گنجي پيدا كند و بداند مال كساني كه قبلا مالك آن زمين بودهاند نيست مال خود او ميشود و بايد خمس آن را بدهد، ولي اگر احتمال دهد كه مال يكي از آنان است بايد به او اطلاع دهد. و چنانچه معلوم شود مال او نيست بايد به كسي كه پيش از او مالك زمين بوده اطلاع دهد. و به همين ترتيب به تمام كساني كه پيش از او مالك زمين بودهاند خبر دهد. و اگر معلوم شود مال هيچ يك از آنان نيست مال خود او ميشود و بايد خمس آن را بدهد. و اگر از اول يقين دارد كه مال اين مالكين نبوده است نيازي به گفتن به آنها نيست.
مسئله 1907 - اگر در ظرفهاي متعددي كه در يكجا دفن شده، مالي پيدا كند كه قيمت آنها روي هم 105 مثقال نقره، يا 15 مثقال طلا باشد بايد خمس آن را بدهد. ولي چنانچه در چند جا گنج پيدا كند هر كدام آنها كه قيمتش به اين مقدار برسد خمس آن واجب است. و گنجي كه قيمت آن به اين مقدار نرسيده، خمس ندارد.
مسئله 1908 - اگر دو نفر، گنجي پيدا كنند كه قيمت سهم هر يك از آنان به 105 مثقال نقره، يا 15 مثقال طلا برسد هر كدام بايد خمس سهم خود را بدهند مگر اينكه بعنوان شركت يا موسسه واحدي استخراج نمايند كه در اين صورت اگر مجموع سهام روي هم بقدر نصاب برسد كفايت ميكند .
مسئله 1909 - اگر كسي حيواني را بخرد و در شكم آن مالي پيدا كند چنانچه احتمال دهد كه مال فروشنده است بنابر احتياط واجب بايد به او خبر دهد. و اگر معلوم شود مال او نيست بايد به ترتيب، صاحبان قبلي آن را خبر كند، و چنانچه معلوم شود كه مال هيچ يك از آنان نيست مال خود او مي شود و خمس هم ندارد مگر اينكه خريد حيوان جزئي از كسب و كار او باشد كه در اين صورت با سائر منافع سال پس از كسر مخارج زندگي خمس دارد .
