مسئله 2425 - بچهاي كه بالغ نشده شرعا نميتواند در مال خود تصرف كند. بلوغ رسيدن به كمال و رشد خاص نوجوان است و در شرع اسلام علائمي براي آن ذكر شده است. نشانه بالغ شدن پسر، يكي از سه چيز است: اول: روئيدن موي درشت زير شكم، بالاي عورت. دوم: بيرون آمدن مني. سوم: تمام شدن پانزده سال قمري و نشانه بالغ شدن دختر، تمام شدن نه سال قمري است. روئيدن موي درشت زير شكم و بيرون آمدن مني نيز علامت بلوغ اوست ليكن آنها پيش از تمام شدن نه سالگي بندرت اتفاق ميافتد ( پسر و دختر در ابعاد زود رسيدن ادراك و عواطف فرقهائي دارند و مصالح اجتمائي هم براي رعايت اين تفاوتهاي تكويني وجود دارد شايد شارع اسلام هم بجهت همين تفاوتها و ياجهت ديگري كه بر ما مخفي باشد ميان بلوغ اين دو جنس تفاوت قائل شده است بحث فقهي استدلالي مسئله فرصت ديگري مي خواهد ) .
مسئله 2426 - روئيدن موي درشت در صورت، و پشت لب، و روي سينه، و زير بغل، و درشت شدن صدا و مانند اينها نشانه بالغ شدن نيست، مگر انسان به واسطه اينها يقين به بلوغ پيدا كند.
مسئله 2427 - ديوانه و سفيه، يعني كسي كه مال خود را در كارهاي بيهوده و بطور غير عقلائي مصرف ميكند، نميتوانند در مال خود تصرف نمايند. و همچنين است ورشكستهاي كه حكم افلاس او صادر شده باشد.
مسئله 2428 - كسي كه گاهي عاقل و گاهي ديوانه است تصرفي كه موقع ديوانگي در مال خود ميكند صحيح نيست.
مسئله 2429 - انسان ميتواند در مرضي كه به آن مرض از دنيا ميرود هر قدر از مال خود را به مصرف خود و عيال و مهمان و كارهايي كه اسراف شمرده نميشود برساند، و نيز اگر مال خود را به كسي به قيمت بفروشد، يا اجاره دهد اشكال ندارد، بلكه اگر مال خود را به كسي ببخشد و تحويل او دهد، يا ارزانتر از قيمت بفروشد، يا اجاره دهد نيز صحيح است، ولي بنابر احتياط مستحب در زيادتر از ثلث مال اين كار را نكند، يا رضايت ورثه را تحصيل نمايد.
