جنبه باطنى ثروت

از آنجا كه اسلام براى هر چيز باطن و سرّ و قلبى قايل است.(189) براى ثروت و پول نيز سرّ و باطنى مى‏شناسد. در اسلام پول اصالتى ندارد و فقط وسيله است. در داستان دو رفيق سوره كهف آمده است كه: وقتى آن يكى كه صاحب ثروتى است به ثروت خود مى‏بالد دوستش به او مى‏گويد: چرا وقتى به باغ خود در آمدى نگفتى: هر چه خدا بخواهد، هيچ قدرت و نيرويى مگر با كمك الهى نمى‏ماند. اگر مرا از خودت از نظر مال و فرزند كم‏تر مى‏بينى ممكن است خدايم بهتر از اين باغ تو به من بدهد...(190)

در سوره عبس خداوند توبيخ مى‏كند كه چرا هدايت يك ثروتمند برايت مهم‏تر از رسيدگى به پاسخ سؤال فقير تجلّى كرده است.با اين كه اين كار به تصوّر و براى خدمت بيشتر بوده است. در اسلام علاقه به دنيا رأس همه لغزش‏ها شمرده شده است.(191) و يكى از مظاهر بزرگ دنيا، مال و ثروت است.

بايد گفت كه ما براى همه اشيا يك باطنى معتقديم و همين باطن اشيا را «ملكوت» هر چيز مى‏دانيم (بيده ملكوت كلّ شيى‏ء: سوره يس) برخى از فلاسفه اسلامى هم مى‏گفته‏اند: همه اين ظواهر حسّى جهان طبيعت، سايه هايى از هيئتهاى معنوى و نورى واقعى هستند، اين‏ها به صورت يك جمال و كمال ظاهرى كه نمونه‏اى از نور الهى مى‏باشد، تجلّى كرده‏اند و به اصطلاح عرفا صنم و بت شده‏اند مثل اين رنگ‏هاى پر طاووس و بلكه هر زيبائى كه در طبيعت است..(192)

اين اسرار و باطن براى افراد واقع بين احياناً تجلّى مى‏كنند، از ميان افراد معمولى هم كسانى كه صفا و صداقت بيشترى دارند مى‏توانند در خواب كه ارتباط روانى شخص با عالم طبيعت كم‏تر مى‏شود آن باطن را ببينند. همه مى‏دانند كه تعبير ديدن فضولات انسان در خواب پولدار شدن است. ثروت و مال دنيا گاهى به صورت گوشت يا حيوان زنده و گاهى به صورت نان و گاهى هم به صورت فضولات انسان در خواب تجلّى مى‏كند. اين‏ها همه در ارتباط با هدف از پول، و عامل پيدايش آن از نظر مشروع بودن و يا غير قانونى بودن آن است.

بيان اين باطن و توجّه به فلسفه روابط مالكيّت، انسان قرآنى را فردى فداكار (با پول خود) در راه جامعه مى‏سازد. پيامبر اكرم مى‏فرمود: «دوست ندارم كه به اندازه كوه احد طلا داشته باشم و همه را در راه خدا بدهم و فقط دو قيراط براى خود نگهدارم!». دو قيراط را هم نمى‏خواست براى خود نگهدارد.

__________________________

189 ـ لكلّ شيى‏ء قلب...(تفسير برهان سوره يس).
190 ـ كهف، 39 - 38.
191 ـ حب الدنيا رأس كلّ خطيئه.
192 ـ فكل هذى النسب الوضعيّه، اظلال تلك النسب النوريه، لصنم لزينة جازبرجا، كان لنور ربّه انموذجا، كهذه الألوان فى الطاووس، بل كل ما فى العالم المحسوس... حكم سبزوارى در منظومه فلسفه.