اصالت دارد پس چيز ديگرى نداريم كه تحقق بالذات داشته باشد. پس خصوصيات وجودى از خود وجودند، ولى مقّوم اصل وجود ـ به معناى جزء آن ـ نمى‏باشند تا وجودى ديگر با خصوصيات ديگر، وجود نباشد. خصوصيات وجودى فقط مقوم مرتبه و درجه خاص هستند نه مقوم اصل وجود.

حقيقت وجود، يك نوع درجات طولى دارد كه از ضعيف‏ترين درجات وجودى شروع مى‏شود ـ آن درجه‏اى كه صرف قوه بوده و هيچ فعليتى جز همين قوه و عدم فعليت ندارد، ماده و هيولاى اوليه جهان اين طور است، اين درجه ضعيف وجود در مجاورت عدم است ـ و سپس درجات صعوديش آغاز مى‏شود و تا آخرين مرتبه پيش مى‏رود، آن مرتبه‏اى كه واجب بالذات است و هيچ حدّى جز حد نداشتن ندارد. و يك نوع درجات عرضى هم دارد كه با خصوصيات ماهوى ماهيات مختلف، مشخص مى‏گردد كه هيچ يك علت ديگرى نيستند و در عرض يكديگرند.⁽¹⁾ همچون تابش نور وجود بر ماهيات

1 .ـ توضيح صعود و درجات صعودى اينكه وقتى درجات وجودى را از اضعف المراتب شروع مى‏كنيم مرتبه دوم كه فوق مرتبه اول است، اقوى و اشد از مرتبه اول است، و مرتبه سوم اشد از دوم، و همين طور تا برسد به بالاترين مرتبه كه فوق همه است. و وقتى برخى مراتب متوسط را در نظر مى‏گيريم و به مافوق آن نسبت داده مى‏سنجيم، آن درجه مافوق كمالات مادون را دارد و چيزى هم اضافه دارد به خلاف درجه پايين، و بنابراين درجه پايينتر نسبت به درجه مافوق، محدود و فاقد تماميت كمال اوست. و وقتى همان درجه مافوق را به درجه بالاتر از خودش قياس كنيم در قياس به آن، محدود خواهد بود. و به همين ترتيب تا برسد به درجه‏اى كه بالاتر از همه است. همه درجات پايين نسبت به او محدودترند ولى او مطلق بوده هيچ حد عدمى ندارد. بگوييد حدش لاحدى است. و اما مرتبه پايين پايين كه تحت همه درجات است، او هر گونه حدّ عدمى را دارد و از كمال فقط همين را دارد كه كمالات را مى‏پذيرد اين همان هيولاى نخستين است.