مراد از عصمت در چهارده معصوم

فقط كسى كه داراى نفس مطمئنه است و آرامش الهى پيدا كرده از اين طوفان بر كنار است. لكن، مهمتر، تداوم آرامش است. البته عصمت از خطا و لغزش هم صرفا طمأنينه و آرامش نيست، بلكه صرف «گناه نكردن و خطا نداشتن» هم نيست. عصمتى كه ما در اين بحث مى‏گوييم يك تضمين الهى است بر سلامت شخص. حضرت ابوالفضل العباس و حضرت على اكبر عليه‏السلام و چه بسا كسانى چون حبيب ابن مظاهر و بسيار ازاولياى خداوند گناه نمى‏كنند و شايد هرگز هم خلاف نكرده‏اند حتى در ابتداى بلوغ و حتى قبل از آن هم، مرتكب امر خلاف سلامت نفس نشده‏اند، ليكن معصوم فقط چهارده نفرهستند، يعنى خداوند سلامت اين‏ها را تضمين نموده است. البته آن هم با هدف لطف به بشريت، يعنى براى تكامل بشريت مديرانى كامل و سالم و معصوم و پاك براى انسان‏ها قرار داده تا آن‏ها رابه سوى كمال ببرند، اين «عصمت» تضمينى الهى است، و آن عصمت (گناه نكردن) درجه‏اى است معرفتى. آن گناه نكردن است و اين محال بودن گناه است. و آن... ثواب دارد و اين مسئوليت مى‏آورد. زيارت جامعه را ببينيد: «... عصمكم اللّه من الزلل؛ خداوند شما را از لغزش‏ها دور كرده است». با وجود اين كه همه چيز به دست خداست و هر كسى كه خطا نكرده و كار خوب انجام دهد يا خطا كرده و كار بد انجام دهد بالاخره با خواست خداوند است. يعنى امكان ندارد بر خلاف خواست خداوند چيزى تحقق يابد، چرا كه ممكن الوجود بايد به واجب منتهى شود.

پس اين تعبير كه: «خدا شما را از لغزشها حفظ كرده است» با تعبير موارد ديگر فرق دارد، اين عصمت ثواب ندارد، مسئوليت دارد، مسئوليت مديريت، البته نفس مديريت خوب كه يك عمل است ثواب دارد.⁽¹⁾