ملاك شيعه بودن

مطلب ديگرى كه لازم است گفته شود آن است كه دانستن اين گونه فضايل اهل بيت عليهم‏السلام - مانند هدف از خلقت عالم بودن - دخالت در اصل تشيّع شخص ندارد. دانستن اين‏ها فضل و كمال است، ليكن ندانستن و حتى انكار اين‏ها موجب خروج از تشيع و يا تمايل به تسنُّن نمى‏باشد، ملاك اسلام، شهادتين است و انكار هر چيز ديگر اگر لطمه‏اى به اعتقاد شهادتين نزند موجب خروج از اسلام نيست. و ملاك تشيع اعتقاد به خلافت على عليه‏السلام و يازده امام معصوم پس از پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله و لزوم اطاعت از آن هاست... وانكار هر موضوع ديگرى اگر لطمه‏اى به اين اعتقاد نزند موجب خروج از تشيع نمى‏گردد، چنان كه اعتقاد به برخى فضايل و كمالات اهل بيت عليهم‏السلام اگر همراه با اعتقاد به خلافت بلافصل، واعتقاد لزوم اطاعت از دوازده امام معصوم نباشد، موجب تشيع شخص نمى‏شود. در ميان اهل تسنن بسيارند كسانى كه فضايل بسيارى را براى على عليه‏السلام و سائر اهل بيت ذكر كرده‏اند تا آن جا كه ابن حجر حديثى نقل مى‏كند كه: «لا يجوز أحد الصراط إلاّ بإذن علي عليه‏السلام ؛ هيچ كس از پل صراط در قيامت بدون اجازه على عليه‏السلام عبور نخواهد كرد.»⁽¹⁾همه آن چه را كه شيعه درباره فضايل على عليه‏السلام و اهل بيت عليهم‏السلام نقل مى‏كند بسيارى از اهل تسنّن هم نقل مى‏كنند. دقت در منابع حديثى و تفسيرى اهل تسنّن اين مطلب را به وضوح اثبات مى‏كند، ليكن حدّ فاصل شيعه و سنى مسئله «حكومت و ولايت» است كه آن‏ها معتقد نيستند و حكومت را با نصب الهى نمى‏دانند بلكه با «شورى» و يا « نصب خليفه قبل»، و يا «قهر و غلبه» مى‏دانند. البته پيداست كه اين‏ها از باب توجيه واقعه پس از وقوع است. چون ابوبكر با شورا به حكومت رسيد شورا را قبول مى‏كنند و چون عمر با نصب ابوبكر به حكومت دست يافت آن را قبول مى‏كنند و چون معاويه با قهر وغلبه حكومت را گرفت آن را قبول مى‏كنند. به هر حال آن هاشيعه نيستند با اين كه بسيارى فضايل و كمالات اهل بيت را هم قبول دارند. روايات نصب على عليه‏السلام توسط پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله را - همانند حديث غدير خم - توجيه مى‏كنند... توجيهاتى كه هيچ انسان عاقل و با انصافى نمى‏تواند بپذيرد و يقينا دانشمندانشان خود، حقيقت را دريافته‏اند.⁽²⁾